Hoe weet je of de luchtkwaliteit op je werkplek goed is?

Bronnen van verontreiniging van de lucht

Mensen ademen CO₂ uit en produceren ook geurstoffen, schilfers en haartjes. Maar ook onze kledij laat stoffen na. Mensen kunnen ook bacteriën en virussen verspreiden, en micro-organismen maken mensen met allergieën het leven zuur.

Toestellen zoals kopieermachines en meubilair of andere bureaumaterialen laten stoffen vrij in de lucht. We denken ook aan tapijten of andere vloerbekleding. Nieuw meubilair of verf kan vluchtige organische componenten (VOC’s) loslaten. Vergeet ook de producten niet die gebruikt worden op de werkplek, zelfs schoonmaakproducten hebben een invloed.

Effecten van verontreiniging op onze gezondheid

Wanneer de lucht te veel verontreinigd is ervaren we:

• irritatie van ogen, neus en luchtwegen
• hoofdpijn en vermoeidheid
• daling van de aandacht, de concentratie, de snelheid van werken

De luchtvochtigheid (of -droogheid) kan sommige van deze symptomen nog verergeren.

VOC meten

VOC staat voor ‘vluchtige organische componenten’ (stoffen). Deze componenten komen zowel uit de omgeving als ‘uit de mensen’ op de werkvloer. De gemeten VOC’s evolueren dus ook mee met het aantal mensen op de werkvloer. Er is dus een direct verband tussen gemeten VOC en gemeten CO₂. Een VOC-sensor kan echter duizenden deeltjes meten waardoor het moeilijker is om grenswaarden aan te geven.

CO₂ meten

Sinds Corona zijn de meeste kantoren uitgerust met een CO₂ meter. We streven naar 800-1000 ppm CO₂. ‘PPM’ staat voor deeltjes per miljoen (parts per million) en we willen dus een beperkt aantal deeltjes per miljoen CO₂ in onze lucht.

Is er te veel CO₂ in de lucht dan weten we dat de luchtkwaliteit niet goed is en dat er ook meer bacteriën en virussen circuleren. Laatste is de reden waarom we in publieke ruimten CO₂-meters zien opduiken. We weten ook dat minder CO2 beter is voor de concentratie en het comfort op kantoor.

• 450 tot 800 ppm: goede luchtkwaliteit op de werkplek
• 800-1200 ppm: verminderde luchtkwaliteit, ventileren is noodzakelijk
• 1200-2000 ppm: een onbehaaglijk gevoel
• 2000+ ppm: dit is echt niet gezond

Vochtgehalte meten

Naast CO₂ en VOC kunnen we ook wat leren van het vochtgehalte op onze werkplek. Idealiter ligt de relatieve vochtigheid niet hoger dan 50-60%. Langdurige pieken boven de 70% willen we vermijden en ook te droge lucht is niet gezond. We mogen echter niet vergeten dat de luchtvochtigheid binnen ook zal variëren volgens de algemene luchtvochtigheid buiten. Een droge zonnige periode zal ook binnen andere waarden opleveren dan miezerige, regenachtige dagen.

Conclusie: zowel VOC-meters als CO₂-meters geven goede indicaties van verontreiniging. VOC-meters gaan nog wat verder want ze meten ook niet-menselijke vervuilende componenten. De CO₂ meter is echter goed ingeburgerd en hedendaagse ventilatiesystemen zullen CO₂ meten en op basis daarvan meer of minder ventileren. Ondertussen is er ook een wettelijk kader rond CO₂-meters in publieke ruimten. Ook VOC sensoren kunnen input geven om kantoren , ateliers en andere werkplekken efficiënter te ventileren. Ze zijn de kers op de taart wat betreft meten van luchtkwaliteit.

Er zijn combinatietoestellen op de markt die CO₂, VOC (verontreinigingen) en RV (relatieve vochtigheid) meten. Ze kunnen aan een wand hangen of op jouw bureau staan.  Ze bestaan met displays zodat iedereen meteen alles kan aflezen of ze worden uitgelezen door bijvoorbeeld een computer, domoticasysteem of ventilatietoestel.